Waarom windenergie?

Windenergie is duurzaam. Dat betekent onder meer dat windenergie het leefmilieu ontziet, de voorraden fossiele brandstoffen spaart, en ons minder afhankelijk maakt van de oliepolitiek.

Dit zijn de argumenten om toepassing van windenergie te stimuleren. We geven in dit boekje kwantitatief aan hoe duurzaam windenergie in de praktijk is, en in welke mate deze belangrijk is bij de reductie van CO2.

Toepassing van windenergie wordt financieel ondersteund door de staat. Dat is normaal beleid voor een veelbelovende technologie met gunstige effecten, die zich nog niet op de markt kan handhaven. Zo'n ondersteuning is in principe tijdelijk. We bekijken hoe groot die ondersteuning is.

En we geven aan wat het doel is dat daarmee wordt nagestreefd. Toepassing van windenergie lijkt terechtgekomen in een maatschappelijke controverse. Waren er vroeger alleen actiegroepen vóór plaatsing van windturbines, nu zijn er ook actiegroepen tégen die plaatsing. We geven ook aan wat de argumenten van deze actiegroepen zijn.

Het is tijd voor nuance, schreven we al in de eerste uitgave van dit boekje. Die noodzaak is er nog steeds, en die nuance streven we met deze uitgave opnieuw na. Met windenergie reduceren we uitstoot van kooldioxide.

Hoe ernstig het probleem van de klimaatverandering door het zogenoemde versterkte broeikaseffect is, dat is onderwerp geworden van een heftige controverse.

Aan de éne kant raken steeds meer wetenschappers ervan overtuigd dat er een direct verband ligt tussen de uitstoot van broeikasgassen als gevolg van menselijk handelen en de snelle klimaatverandering die we nu kunnen waarnemen; aan de andere kant groeit het verzet naarmate duidelijk wordt hoe ingrijpend maatregelen tegen klimaatverandering kunnen zijn.

Wij kunnen geen oordeel vellen over de wetenschappelijke basis van de stelling dat de uitworp van CO2 omlaag moet; we nemen op gezag van wetenschappers die dit verschijnsel intensief onderzoeken, aan dat dit zo is.

Volgens de heersende wetenschappelijke opinie is de stijging van de gemiddelde temperatuur op aarde in de laatste vijftig jaar voor het grootste deel het gevolg van menselijke activiteiten. Verwacht wordt dat inotste deel het gevolg van menselijke activiteiten. Verwacht wordt dat in de 21e eeuw de gemiddelde temperatuur op aarde verder omhoog zal gaan met 1.4 tot 5,8 oC.

Dit zal tot gevolg hebben dat de zeespiegel stijgt; schattingen over die stijging lopen uiteen van 9 tot 88 centimeter in deze eeuw. Om het tij te keren is de internationalegemeenschap tot afspraken gekomen om de uitstoot van CO2 te beperken (het Kyoto Protocol). De Nederlandse overheid volgt drie sporen om dit doel te bereiken: energiebesparing, toepassing van schonere verbrandingsprocessen en het vervangen van fossiele brandstoffen door duurzame bronnen. Toepassing van windenergie is één van de instrumenten om de doelstellingen te behalen.

Dit is onlangs nog eens bevestigd door minister Brinkhorst op een op zijn initiatief belegde workshop over windenergie2.

Het is duidelijk dat een windturbine geen CO2 voortbrengt tijdens de elektriciteitsproductie. Wereldwijd geldt windenergie als een effectieve CO2-vervanger3. Maar een windturbine moet worden gefabriceerd.

Dat kost energie en bij de opwekking van die energie komt wel CO2 vrij. Deze hoeveelheid energie kan worden vergeleken met de energie die door de windturbine tijdens zijn levensduur wordt opgewekt (de zogenaamde energiebalans). Volgens een analyse in opdracht van Deense windturbinefabrikanten wordt die energie in drie tot zes maanden door de windturbine 'terugverdiend', afhankelijk van het turbinetype en het windklimaat ter plaatse.

Op een levensduur van 20 jaar produceert een windturbine dus 40 tot 80 keer zoveel energie als nodig is om er een te produceren. Omgerekend bedraagt de CO2-emissie per miljoen opgewekte kWh aan elektriciteit bij windenergie 7 ton, bij gasgestookte elektriciteitscentrales 484 ton, en bij kolencentrales 1000 ton5 .